Devlet Yönetimi
* Türklerde en büyük sosyal yapı ( il) devlettir .* Hükümdarlık yetkisinin gök tanrı tarafından verildiğine inanılır. bu yetkiye kut yetkisi denir .
* Kut,kan bağı yoluyla hükümdarın çocukları ve hanedan mensuplarına geçerdi.
* Türklerde ülke ,hanedanın ortak malı sayılırdı .( veraset sistemi)
* Hanedan mensupları devleti yönetmede eşit haklara sahip olduklarını taht kavgaları çok yaygındır .
* Türk devletlerinin kısa sürede yıkılmasının en önemli sebebi veraset sistemidir. kısa sürede kurulmasının sebebi ise teşkilatçı yapıya sahip olmalarıydı.
Hükümdarın Görevleri
* Halkın huzur ve refahını sağlamak.
* Adaleti Sağlamak.
* Halkın ve ülkenin güvenliğini sağlamak.
* Yeni topraklar fethetmek.
* Kurultaya başkanlık etmek.
Hükümdarın Kullandığı Ünvanlar
* Han * İdikut
* Hakan * Şan-yu
* Kağan * Tanhu
* İlteber * Erkin
Hükümdarlık Sembolleri
* Otağ * Davul (Nevbet)
*Taht ( Örgün) * Kılıç
* Sancak * Tuğ
* Sorguç (Kotuz) * Yay
Kut Anlayışı
Hükümdarın devleti yönetme yetkisinin tanrı tarafından verildiğine inanılırdı. Bu anlayışa '' Kut'' adı verilirdi.
Kurultay:
Devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı meclistir. Toy ya da Kengeş Meclisi de denilir. Hanedan üyeleri ve boy oluşur. Son söz hakanda olduğu için Danışma Meclisi niteliğindedir.
Devlet Görevlileri
Şad: Boylara gönderilen yönetici.
Buyruk: Bakan.
Bitikçi: Katip
Tamgacı: Dış politikacı
Aygucı: Başbakan
Tarkan: Askeri yönetici
Ağılık: Hazine görevlisi
Apa: Sivil yönetici
Tudun: Bölgesel Yönetici
Ayuki: Hükümet
Hukuk Anlayışı
* İlk Türk devletlerinde yazısız kurallar mevcuttu. Bu yazısız kurallara töre deniliyordu.
i
* Halk, Kurultay, hükümdar ve boy beyleri töreyi belirlerdi.
* Töre kuralları ihtiyaçlara göre değişebilirdi.
* Hakan da töreye uymak zorundaydı.
* Türklerde ilk yazılı hukuki belgeler Uygurlara aittir.
Sosyal Devlet
Türklerde sosyal sınıflara rastlanmaz. Toplumda eşitlik esastır. Göçebe yaşamdan dolayı mülkiyet anlayışı gelişmemiştir. Kölelik anlayışı gelişmemiştir. Toplumun en küçük birimi ailedir.
Ekonomik Hayat
* Ekonominin temeli hayvancılığa dayanır.
* Türklerin tarih boyunca kullandığı ticaret yolları ipek yolu ve kürk yoludur.
* İpek yolu en önemli gelir kaynağıdır.
* Demircilik, dokumacılık gelişmiştir.
* Tarım en çok Uygurlarda gelişmiştir.
Dini Hayat
* Türkler gök tanrı inancına sahiplerdi.
*Tabiat kuvvetlerine inanırlardı ( dağ,tepe,ağaç)
*Türklerde din adamlarına şaman kam veya baksı denilirdi.
*Türklerin cenaze törenlerine ' yuğ 'denirdi.
*Türkler din konusunda hoşgörülü olmuşlardır.
*Hazarlar museviliği benimseyen ilk ve tek türk devletidir.
ORDU
*Sürek avı sürülerin bakımından dolayı savaşçılık gelmiştir.
*Hazarlar hariç ücretli (paralı) asker sistemi görülmemiştir
*Ordunun asıl gücü süvari (atlı) birliklerdir.
*Mete han onlu sistemin ilk kurucusudur .
*Mete han ' Türk Kara Kuvvetlerinin ' kurucusu olarak kabul edilir.
* Savaşlarda Turan Taktiği' kullanılmıştır .
Bilim ve Sanat
* Sanat anlayışı. göçebe hayat tarzına paralel olarak gelişmiştir.
* Sanat eserlerinde hayvan üslubu kullanılmıştır.
* Mimari eserler ilk defa Uygurlarla başlamıştır.
* Bedizci: Uygurlarda ressama verilen isimdir.
* Müzik aletleri arasında kopuz, davul, def ve kös yer alırdı.
*Kültür ve Edebiyat* Eski Türklerde yazı kullanılmadığı için sözlü edebiyat gelişmiştir.
* En eski sözlü edebiyat eserleri destanlardır.
* İlk Türk alfabesi 38 harfli Göktürk alfabesidir.
* İkinci Türk alfabesi Uygur alfabesidir. (14- 18 harf)
* Kağıt ve Matbaayı kullanan ilk Türk devleti uygurlardır.
Kitabeler
* Orhun Kitabeleri
* Karabalgasun Yazıtları
* Yenisey Yazıtları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder